De wenselijkheid van Werknemersaandeelhouderschap
Advies voor de Commissie Financiën en Begroting van de Kamer van Volksvertegenwoordigers.
Op uitnodiging van de Commissie Financiën en Begroting bracht Denktank Minerva advies uit over het wetsvoorstel dat de wet van 22 mei 2001 wil wijzigen om werknemersparticipatie in het kapitaal en winstpremies aantrekkelijker te maken. Het doel van het voorstel is om werknemers meer te betrekken bij het ondernemingsbeleid en zo inspraak op de werkvloer te versterken.
Onze uitgangspunten
Denktank Minerva ziet inspraak van werknemers als een essentiële pijler van sociaaleconomische democratie. Democratie op het werk is een leerschool voor democratie in de politiek. Werknemersaandeelhouderschap kan bijdragen aan betrokkenheid, maar internationale studies tonen dat financiële participatie niet automatisch leidt tot meer inspraak. Bovendien zijn er belangrijke risico’s:
Dubbele afhankelijkheid: werknemers worden financieel én arbeidsmatig afhankelijk van één bedrijf.
Onzeker inkomen: volatiliteit door beurskoersen ondergraaft inkomenszekerheid.
Symbolische participatie: zonder echte inspraak dreigt ‘zelf-uitbuiting’.
Onze aanbevelingen
Denktank Minerva pleit voor robuuste collectieve inspraak en een verankering van werknemersvertegenwoordiging in bestaande overlegstructuren. Vertegenwoordiging in de raad van bestuur is beloftevol, maar enkel als ze ingebed is in ondernemingsraden, syndicale delegaties en andere overlegorganen.
Het huidige wetsvoorstel is een interessante aanzet, maar blijft onvoldragen en risicovol. Wij signaleren ook interne tegenstrijdigheden die verder debat vereisen.