Dit is hoe de wereld werkt, en de wereld werkt goed zo: multinationals dicteren de wet, en regeringsleiders volgen gedwee. Lafhartige blufpoker en laag-bij-de-grondse chantage worden vergoelijkt als wetten van de wereldmarkt waar niet tegenin valt te tornen; Nederland moet plat op de buik voor multinationals wanneer zij dreigen te verkassen naar het Verenigd Koninkrijk, en omdat Nederland door het stof gaat, zal ook België moeten volgen. En vervolgens beginnen die bedrijven een nieuwe bedelronde waarin ze landen tegen elkaar opzetten, want nooit zal het genoeg zijn. Ze laten zich de gunsten van de gemeenschap welgevallen, maar weten zichzelf tot niets verplicht.
Bijna 238 miljard euro hebben gevestigde bedrijven in Nederland ondertussen op hun rekeningen geparkeerd, een cashberg die in twintig jaar maar liefst elf keer hoger is geworden, waarmee Nederland een lange schaduw werpt over de omliggende landen. Rutte kan zich trots op de borst kloppen. Wat hij dan maar beter verzwijgt: dat die multinationals, wiens smeekbedes hij zo gretig verhoort, Nederland gebruiken als nauwelijks meer dan een veredelde postbus. Een landje waar ze zachte kussens toegestopt krijgen opdat ze zo comfortabel mogelijk hun goud- en zilverstukken kunnen tellen, maar waar die honderden miljarden euro's hoge geldberg steeds minder gebruikt wordt voor nieuwe investeringen in de economie.
De Nederlandse economie trekt, verhoudingsgewijs, minder kapitaalinvesteringen aan dan de Britse, de Italiaanse, de Franse, de Duitse, en jawel, de Belgische. Meer zelfs: dat kleine landje waar Rutte met zo veel dedain over spreekt om zijn weggeefactie voor multinationals goed te praten, is zelfs investeringskampioen: nergens investeren bedrijven meer in de economie dan bij ons. En terwijl de investeringen in Nederland in twintig jaar flink zijn achteruitgeboerd, bouwt België zijn voorsprong steeds verder uit.
Om die machtige bedrijfsconglomeraten te belonen die zo goed zijn hun fortuinen in Nederland te parkeren – weliswaar dus zonder ook in Nederland te investeren, maar dat terzijde – laat Rutte nu nog eens 1,4 miljard euro schieten, geld waarvan hij blijkbaar vindt dat die bedrijven en hun rijke, vaak buitenlandse aandeelhouders het veel beter kunnen gebruiken dan de Nederlandse staat. Leerkrachten die om meer ondersteuning smeekten werden daarentegen met een kluitje in het riet gestuurd. Voor de jeugdzorg die kampt met ellenlange wachtlijsten: geen geld – de armlastige gemeenten moeten het maar zelf oplossen. Voor de geestelijke gezondheidszorg die kopje onder dreigt te gaan: geen geld. Voor de ouderenzorg: geen geld. De wensen van de hoge heren verheven tot wet, de noden van de kleine man weggewuifd.
De schaamteloze macht van het grote geld, de lege doos die democratie maar al te vaak is: een gefluisterd woord van een bedrijfsbonzen klinkt luider in de cenakels van de macht dan de machteloze schreeuw van vele duizenden op straat. Rutte verruilde zijn zetel in de cockpit van een multinational voor een zetel in de cockpit van de Nederlandse politiek, en gebruikt die positie nu om de overvolle koffers van diezelfde multinational nog meer te overladen. Dat is hoe de wereld werkt, en de wereld werkt goed zo. Zeg dat Rutte het gezegd heeft.